Een nieuw UNICEF-rapport toont aan dat 67 miljoen kinderen in drie jaar tijd een of meer vaccinaties zijn misgelopen. Dit is het gevolg van de pandemie, de overbelasting van de gezondheidszorg en het inzetten van schaarse middelen voor andere doeleinden, maar ook door conflicten, politieke onstabiliteit en een dalend vertrouwen in vaccinaties.
NEW YORK/BRUSSEL, 20 april 2023 - De publieke perceptie van het belang van vaccins voor kinderen nam tijdens de COVID-19 pandemie in 52 van de 55 onderzochte landen af, waarschuwt UNICEF in een nieuw rapport over vaccinatie.
Een verlies aan vertrouwen in vaccinatie
“The State of the World's Children 2023: For Every Child, Vaccination” wijst op een gewijzigde perceptie t.o.v. kindervaccinatie. Het belang dat gehecht wordt aan de vaccinatie van kinderen daalde sinds het begin van de pandemie met meer dan een derde in Korea, Papua New Guinea, Ghana, Senegal en Japan.
Volgens de nieuwe gegevens, verzameld door The Vaccine Confidence Project en gepubliceerd door UNICEF, waren China, India en Mexico de enige onderzochte landen waar de perceptie van het belang van vaccins standhield of zelfs verbeterde. In de meeste landen gaven mensen onder de 35 jaar en vrouwen vaker aan minder vertrouwen te hebben in vaccins voor kinderen sinds het begin van de pandemie.
Ondanks de dalingen blijft de algemene steun voor vaccins relatief groot. In bijna de helft van de 55 onderzochte landen beschouwt meer dan 80% van de respondenten vaccins als belangrijk voor kinderen. Het rapport waarschuwt echter dat de samenloop van verschillende factoren erop wijst dat de dreiging van vaccinatiescepticisme toeneemt. Deze factoren omvatten onzekerheid over de reactie op de pandemie, toenemende toegang tot misleidende informatie, afnemend vertrouwen in deskundigheid en politieke polarisatie.
67 miljoen kinderen missen vaccins tussen 2019 en 2021
Het is alarmerend dat het afgenomen vertrouwen samenvalt met de grootste terugval in kindervaccinatie in 30 jaar, aangewakkerd door de COVID-19-pandemie. De pandemie heeft de kindervaccinatie bijna overal onderbroken, vooral door de zware eisen die aan de gezondheidsstelsels werden gesteld, het inzetten van routine-immunisatiemiddelen voor COVID-19-vaccinatie, tekorten aan gezondheidswerkers en thuisblijfmaatregelen. Het rapport wijst erop dat in totaal 67 miljoen kinderen tussen 2019 en 2021 vaccinaties misgelopen zijn, waardoor de vaccinatiegraad in 112 landen is afgenomen. Kinderen die vlak voor of tijdens de pandemie zijn geboren, overschrijden nu de leeftijd waarop zij normaal gesproken zouden worden gevaccineerd. De pandemie heeft ook bestaande ongelijkheden vergroot. Voor te veel kinderen, vooral in de meest kwetsbare gemeenschappen, is vaccinatie nog steeds niet beschikbaar, toegankelijk of betaalbaar. Zelfs vóór de pandemie stond de vooruitgang op het gebied van vaccinatie al bijna tien jaar lang stil omdat de wereld moeite had om kinderen in de meest kwetsbare situaties te bereiken.
48 miljoen kinderen hebben tussen 2019 en 2021 geen enkele vaccinatie gekregen
Van de 67 miljoen kinderen die tussen 2019 en 2022 routinevaccinaties misliepen, hebben 48 miljoen geen enkel routinevaccin gekregen, ook bekend als "zero-dose kinderen". Vanaf eind 2021 hadden India en Nigeria (beide landen met zeer hoge geboortecijfers) de grootste aantallen zero-dose kinderen, maar vooral in Myanmar en de Filipijnen was er een stijging merkbaar.
En in België?
Ook in België daalde het vertrouwen in vaccins na de COVID-19-pandemie van 87,3% naar 71,9%. Opvallend hierbij is dat het vaccinatievertrouwen van jongere leeftijdsgroepen (< 35 j.) enorm afnam (van 84,6% pre COVID naar 61,7% post COVID), terwijl dit vertrouwen bij oudere leeftijdsgroepen (> 65 j.) net toenam (88,6% pre COVID naar 91,4% post COVID). De afname in het vaccinatievertrouwen tekent zich scherper af bij vrouwen (88% pre COVID naar 68,7% post COVID) dan bij mannen (86,5% pre COVID naar 75,4% post COVID). Het globaal toegenomen scepticisme t.o.v. vaccinaties van kinderen in ons land is zorgwekkend.
Aanbevelingen van UNICEF
Om deze crisis op het vlak van kinderoverleving aan te pakken, roept UNICEF de regeringen op hun inspanningen op vlak van de financiering voor vaccinatie te verdubbelen en met de belanghebbenden samen te werken om de beschikbare middelen, waaronder de resterende COVID-19-middelen, vrij te maken om dringend inhaalvaccinaties uit te voeren en te versnellen om kinderen te beschermen en ziekte-uitbraken te voorkomen. Het rapport dringt er bij de regeringen op aan om:
- Dringend alle kinderen te identificeren en te bereiken, vooral zij die tijdens de COVID-19 pandemie vaccinaties hebben gemist;
- De vraag naar vaccins te versterken, door het vertrouwen opnieuw te laten groeien;
- Prioriteit te geven aan de financiering van vaccinatiediensten en eerstelijnsgezondheidszorg;
- Veerkrachtige gezondheidsstelsels op te bouwen door te investeren in vrouwelijke gezondheidswerkers, innovatie en lokale productie.