BRUSSEL, 15 oktober 2021 - In een rapport dat de alarmbellen zou moeten doen afgaan in de Europese hoofdsteden, waarschuwt UNICEF vandaag dat zelfmoord de tweede belangrijkste doodsoorzaak is onder jongeren in Europa. Alleen verkeersongevallen eisen meer levens van mensen tussen 15 en 19 jaar oud.
Terwijl COVID-19 levens blijft verwoesten, bevat het rapport - een Europese analyse van UNICEF's vlaggenschippublicatie "The State of the World's Children Report: On My Mind" - een analyse van de tendenzen die een negatieve impact hebben op kinderen en onderzoekt het de geestelijke gezondheid en het welzijn van kinderen en jongeren in Europa. Het onderzoek bevat verontrustende gegevens over de stress waaronder jongeren gebukt gaan, samen met duidelijke aanbevelingen voor regeringen in heel Europa en voor de instellingen van de Europese Unie.
Uit het verslag blijkt ook dat 19 procent van de Europese jongens tussen 15 en 19 jaar te kampen heeft met geestelijke gezondheidsproblemen, gevolgd door meer dan 16 procent van de meisjes van dezelfde leeftijd. (In België bedraagt dit cijfer gemiddeld 16% voor jongens en meisjes.) Negen miljoen adolescenten in Europa (in de leeftijd van 10 tot 19 jaar) hebben een psychische aandoening, waarbij angst en depressie in meer dan de helft van de gevallen een rol spelen.
De analyse in de “European Brief of The State of the World's Children: On My Mind” geeft aan dat het jaarlijkse verlies aan menselijk kapitaal als gevolg van algemene geestelijke gezondheidsproblemen in Europa bij kinderen van 0-19 jaar 50 miljard euro bedraagt*-.
"Dit verslag komt op een zeer belangrijk moment voor kinderen en jongeren. Het legt een crisis vast die zich helaas heeft opgebouwd, maar waarschuwt ook voor wat nog komen moet. Deze crisis wordt nog verergerd door de pandemie. Beleidsmakers en volwassenen hebben nu de kans om hier iets aan te doen. Investeer nu in ons, voor het te laat is. Laat ons niet de verloren COVID-generatie zijn." (Erika, 17, Ierland)
"Scholen moeten zich niet alleen richten op kennisoverdracht. Het zijn ook plaatsen waar we kunnen leren om een gezonde samenleving op te bouwen. Ondersteunende programma's op school kunnen helpen om openlijk met leeftijdsgenoten te kunnen praten over wat ons stress bezorgt, over ons welzijn.... We hebben oplossingen, we moeten er alleen prioriteit aan geven en ze effectief uitvoeren." (Elliott, 16, Ierland)
Naast investeringen in kinderopvang van goede kwaliteit, opvoedingsondersteuning en gezinsvriendelijke maatregelen in alle sectoren, identificeert UNICEF 5 prioritaire maatregelen voor Europese instellingen en nationale regeringen:
- interventies ondersteunen om de toegang van kwetsbare groepen tot geestelijke gezondheidszorg te vergemakkelijken en de regionale infrastructuren te verbeteren.
- toegang tot geestelijke gezondheidsdiensten opnemen in nationale actieplannen, met inbegrip van de mogelijkheden die digitale en onlinetechnologieën bieden om lacunes in de toegang tot geestelijke gezondheidssteun te verkleinen.
- programma’s op school aanbieden om te sensibiliseren en de emotionele vaardigheden van adolescenten te vergroten; diensten voor geestelijke gezondheidszorg integreren; opleidingen voorzien voor leerkrachten en personeel; veilige ruimtes creëren waar kinderen kunnen praten aangevuld met programma's voor positief ouderschap die huiselijk geweld voorkomen. De EU moet het initiatief "veilig leren" steunen zodat kinderen vrij zijn om te leren, zich te ontplooien en hun dromen na te jagen
- voldoende middelen investeren in de opleiding van gezondheidswerkers en maatschappelijk werkers op het gebied van geestelijke gezondheid om de dienstverlening aan kinderen op de vlucht te ondersteunen.
- gerichte acties inzake geestelijke gezondheid en psychosociaal welzijn op te nemen in de officiële ontwikkelingshulp en in humanitaire programma's om tegemoet te komen aan de behoeften van alle door noodsituaties getroffen bevolkingsgroepen, met inbegrip van de bescherming van kinderen tijdens humanitaire crises.
###
*Lijst van landen die in dit onderzoek zijn opgenomen: Oostenrijk, België, Cyprus, Tsjechië, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Hongarije, IJsland, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Polen, Portugal, Slowakije, Slovenië, Spanje, Zweden, Zwitserland, Verenigd Koninkrijk. Het cijfer verwijst naar de koopkrachtpariteit in dollars.
Schattingen over doodsoorzaken onder adolescenten zijn gebaseerd op gegevens van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) 2019 Global Health Estimates. Schattingen over de prevalentie van gediagnosticeerde psychische stoornissen zijn gebaseerd op de 2019 Global Burden of Disease Study van het Institute of Health Metrics and Evaluation (IHME).
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Natalia Alonso Cano, Senior Advisor, UNICEF Office for Relations with EU Institutions - +32 487 53 09 25 nalonsocano@unicef.org
Philippe Henon, External Relations Manager UNICEF België - + 32 477 555 023 - phenon@unicef.be