Alle kinderen hebben het recht te leven in een omgeving waarin ze gezond en in alle veiligheid kunnen opgroeien. Maar wereldwijd wordt het welzijn van miljoenen kinderen bedreigd door klimaatverandering, vervuiling, waterschaarste, natuurrampen en verstedelijking.
De impact van de klimaatcrisis wordt steeds groter en hoewel zij er het minst voor verantwoordelijk zijn, is hun toekomst in gevaar. Uit een klimaatrapport van UNICEF blijkt dat bijna ieder kind op de planeet een extreem hoog risico loopt om de gevolgen te ondervinden van de klimaatcrisis.
Klimaatverandering en milieuverontreiniging ondermijnen zowat alle kinderrechten, van toegang tot schone lucht, voedsel en veilig water tot onderwijs, huisvesting, bescherming tegen uitbuiting en zelfs hun recht om te overleven.
In General Comment nr. 26 legt het VN-Kinderrechtencomité uit welke kinderen worden geraakt door de klimaatcrisis en wat overheden kunnen doen om de rechten van kinderen te beschermen. Lees hier de kindvriendelijke versie.
De klimaatcrisis is onweerlegbaar een kinderrechtencrisis.
Honderden miljoenen mensen over de hele wereld hebben geen toegang tot veilig drinkwater, hebben geen toilet of zeep en kunnen dan ook geen goede hygiënepraktijken toepassen.
Voor hen is water geen bron van leven, maar een reëel gezondheidsrisico.
Ook de tocht om water te halen, is vaak lang en vermoeiend. Vaak valt deze taak op meisjes, wat ervoor zorgt dat ze lessen missen op school en uiteindelijk dreigen af te haken.
Ook op school lopen kinderen het gevaar ziek te worden door een gebrek aan degelijk sanitair en veilig drinkwater, waardoor ze weer lessen missen. Hun concentratievermogen vermindert door dehydratering en tienermeisjes spijbelen vaak als ze ongesteld zijn als er geen voorzieningen zijn om zich te verschonen.
Om te zorgen voor een gezonde en veilige omgeving voor ieder kind, zetten we WaSH-programma’s op (acroniem voor Water, Sanitation and Hygiene) zodat ze toegang hebben tot drinkbaar water en degelijk sanitair. Ook zet UNICEF zich om de risico's die kinderen lopen door klimaatverandering te beperken door ze te beschermen, voor te bereiden op toekomstige klimaatschokken en ervoor te zorgen dat ze centraal staan in het beleid.
WaSH: Toegang tot drinkbaar water, sanitaire voorzieningen en hygiëne
Veilig water, schone toiletten en zeep kunnen ziekten voorkomen en levens redden. Maar voor miljoenen kinderen is deze basisinfrastructuur onbereikbaar. WaSH-teams van UNICEF werken in meer dan 100 landen over de hele wereld om de water- en sanitaire voorzieningen te verbeteren, maar ook om mensen te sensibiliseren over het belang van hygiëne.
- Drinkbaar water: Om de toegang tot watervoorzieningen te verbeteren is meer nodig dan alleen het bouwen van infrastructuur. UNICEF werkt aan de veiligheid, kwaliteit, betrouwbaarheid en duurzaamheid van de watervoorzieningen om ons doel te bereiken: drinkbaar water voor iedereen aan een betaalbare prijs en op een redelijke afstand van huis.
- Sanitaire voorzieningen: Ook sanitair gaat om meer dan alleen toiletten. Ze gaan hand in hand met gedrags- en mentaliteitswijzigingen om ervoor te zorgen dat kinderen gezond opgroeien in een hygiënische omgeving. Door slechte sanitaire voorzieningen lopen kinderen het risico op ziekten en ondervoeding, wat gevolgen kan hebben voor hun algemene ontwikkeling, hun leerprestaties en, als ze volwassen zijn, hun economische kansen.
- Hygiëne: het werk van UNICEF op vlak van hygiëne is erop gericht goede hygiënepraktijken te bevorderen, zoals de handen wassen met zeep. Hoewel het heel eenvoudig lijkt, is dit essentieel om ziekten te voorkomen en kinderen gezond te houden. Door de handen te wassen na gebruik van het toilet, voor het bereiden van een maaltijd of voor aan te tafel gaan, vermindert het risico op diarree bij kinderen jonger dan vijf jaar met de helft.
WaSH in noodsituaties
In noodsituaties, wanneer kinderen bijzonder kwetsbaar zijn, is UNICEF snel ter plaatse. Om epidemieën een halt toe te roepen voeren we zuiver water aan met vrachtwagens, herstellen watervoorzieningssystemen, behandelen leidingwater, boren waterputten en bouwen tijdelijke toiletten in vluchtelingenkampen en transitcentra. Ook delen we hygiëneartikelen uit, zoals emmers, zeep en zuiveringstabletten en sensibiliseren rond het belang van hygiëne.
WaSH in scholen
We werken rechtstreeks samen met scholen om ervoor te zorgen dat leerlingen toegang hebben tot drinkbaar water, toiletten en handwasgelegenheden. Drinkbaar water verdelen op school, is een van de meest effectieve methoden om leerresultaten te verbeteren.
We zorgen ook voor aparte toiletten voor meisjes, met de nodige faciliteiten om zich te kunnen verzorgen als ze ongesteld zijn. Vooral tienermeisjes missen vaak noodgedwongen lessen als er geen degelijke sanitaire voorzieningen zijn. Voor hen is het van cruciaal belang dat ze een aparte ruimte hebben waar ze hun maandverband kunnen vervangen en hun handen wassen.
Duurzame en klimaatbestendige infrastructuur
De enige langetermijnoplossing voor de klimaatcrisis is de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen, maar er zijn ook heel wat maatregelen die kinderen minder kwetsbaar maken voor de gevolgen van klimaatrampen.
UNICEF helpt gemeenschappen weerbaarder te worden tegen extreme weersomstandigheden, biedt hulp aan slachtoffers van natuurrampen en zet zich in om verdere schade te voorkomen met duurzame en klimaatbestendige oplossingen.
Bij het bouwen van van infrastructuur houden we rekening met de klimaatrisico’s. Dit kan inhouden dat we de locatie van een watertappunt of latrine verplaatsen en diepere boorgaten voorzien om ze overstromings- of cycloonbestendig te maken. Ook zetten we in op hernieuwbare energie en duurzame oplossingen, zoals teledetectie om waterbronnen beter te kunnen opsporen, de installatie van watervoorzieningen op zonne-energie om water op te pompen, en intelligente systemen om water efficiënt te gebruiken.
Aanpassingen als deze kunnen ervoor zorgen dat de infrastructuur nog tientallen jaren functioneel en toegankelijk blijft, zelfs bij extreme weersomstandigheden.
Kinderen als motor van verandering
Het recht op participatie in aangelegenheden die hen aangaan, is een fundamenteel kinderrecht (artikel 12). UNICEF blijft er bij overheden op aandringen kinderen centraal te stellen in het klimaatbeleid. We helpen kinderen actie te ondernemen om de toekomst van onze planeet te beschermen, laten hun stem luider klinken via pleidooiwerk, helpen hen goede gewoonten aan te leren om de planeet te beschermen en vaardigheden te verwerven om zich voor te bereiden op de gevolgen van klimaatverandering
Kinderen en jongeren kunnen een belangrijke rol spelen in de strijd tegen klimaatverandering door een duurzame, milieubewuste levensstijl uit te dragen en hun omgeving te inspireren.
De uitstoot van broeikasgassen verminderen
Doortastende maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen te beperken en de klimaatverandering af te remmen, zijn van cruciaal belang om de klimaatcrisis aan te pakken voor het te laat is.
We blijven ons inzetten om wereldleiders aan te sporen tot meer actie voor het klimaat en kinderen centraal te stellen in hun beleid. Ook werken we aan de verbetering van de monitoring van luchtvervuiling, vooral in landen en regio's waar deze systemen amper of niet bestaan.
Ook zetten we ons in de ecologische voetafdruk van onze eigen activiteiten te verkleinen. We passen onze methoden en werkplekken aan om de uitstoot van broeikasgassen en onze impact op het milieu te verminderen.
Zo breidt UNICEF zijn vloot van drones uit om levensreddende medisch materiaal en medicijnen naar afgelegen gebieden te brengen. Drones helpen de koolstofuitstoot te verminderen en brengen de transporttijd terug van 1,5 uur rijden naar 25 minuten vliegen. Ook zetten we volop in op zonne-energie, onder andere voor koelboxen waarmee we vaccins vervoeren, waterpompen en sanitaire voorzieningen.
In meer dan 70 kantoren over de hele wereld werken we met energie-efficiënte verlichting, verwarming, ventilatie en airconditioning, waterbesparende apparaten en systemen om water en elektriciteit op basis van zonne-energie op te wekken - en dat is nog maar het begin.
- Het percentage van de wereldbevolking dat toegang heeft tot veilig drinkwater verhogen.
- Verhoging van het percentage van de wereldbevolking dat gebruik maakt van adequate sanitaire voorzieningen.
- Vermindering van het sterftecijfer van kinderen onder de 5 jaar als gevolg van onveilig water, sanitaire voorzieningen en hygiëne